Tο ανθρώπινο σώμα είναι μια καταπληκτικά σχεδιασμένη μηχανή η οποία εργάζεται αδιάκοπα στο παρασκήνιο προκειμένου να μας κρατά ζωντανούς και λειτουργικούς.
Μια σημαντική διαδικασία σε αυτή την καλά σχεδιασμένη μηχανή είναι ο μεταβολισμός, ο οποίος αφορά στις χημικές αντιδράσεις που μετατρέπουν την τροφή που καταναλώνουμε σε ενέργεια.
Αυτό που μπορεί να διαφέρει από οργανισμό σε οργανισμό είναι το πόσο αποτελεσματικά γίνεται αυτή η μετατροπή, δηλαδή πώς ο μεταβολικός ρυθμός μας επηρεάζεται και από ποιους παράγοντες.
Μυική μάζα
Με την αύξηση της μυϊκής μάζας ενεργοποιείται και ο μεταβολισμός του ατόμου, λόγω της αύξησης του βασικού μεταβολικού ρυθμού δηλαδή της ενέργειας που δαπανά ο ανθρώπινος οργανισμός για τη διατήρησή του εν ζωή, σε κατάσταση ηρεμίας. Επίσης, αυξάνονται και οι καύσεις που κάνει καθημερινά. Έτσι, τα άτομα με μεγαλύτερο ποσοστό μυϊκής μάζας τείνουν να έχουν ταχύτερο μεταβολισμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συχνά δίνεται έμφαση στην προπόνηση δύναμης για τη διαχείριση του βάρους – η ανάπτυξη μυών όχι μόνο βοηθά στην καύση περισσότερων θερμίδων κατά τη διάρκεια της άσκησης, αλλά συμβάλλει επίσης σε υψηλότερο βασικό μεταβολικό ρυθμό (BMR), τον αριθμό των θερμίδων που καίει το σώμα σας σε κατάσταση ηρεμίας.
Ηλικία
Καθώς μεγαλώνουμε, η μυϊκή μάζα μειώνεται φυσιολογικά, οδηγώντας σε σταδιακή μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να γίνει πιο δύσκολη με την ηλικία. Τα καλά νέα είναι ότι η ενσωμάτωση τακτικής άσκησης στην καθημερινότητα, ιδίως της προπόνησης δύναμης, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτής της μυϊκής απώλειας που σχετίζεται με την ηλικία και να διατηρήσει το μεταβολισμό μας σε υψηλά επίπεδα.
Φύλο
Οι άνδρες έχουν συνήθως ένα μεταβολικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις γυναίκες. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, στη μεγαλύτερη μυϊκή μάζα που έχουν οι άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες. Ωστόσο, οι γυναίκες μπορούν να δουλέψουν στην οικοδόμηση μυών μέσω της άσκησης και η διατήρηση μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής μπορεί να βοηθήσει να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα.
Γενετική
Τα γονίδιά μας παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του βασικού μεταβολικού μας ρυθμού. Μερικοί άνθρωποι απλώς γεννιούνται με πιο «γρήγορο» μεταβολισμό, ενώ άλλοι μπορεί να χρειάζεται να δουλέψουν λίγο πιο σκληρά για να κρατήσουν την καύση θερμίδων υπό έλεγχο. Αν και δεν μπορούμε να παρέμβουμε και να αλλάξουμε τα γονίδιά μας, η κατανόηση της γενετικής μας προδιάθεσης μπορεί να μας βοηθήσει να προσαρμόσουμε τη διατροφή και τη ρουτίνα άσκησής μας για καλύτερα αποτελέσματα.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: 5 Λόγοι Για Να Φάω Πρωινό
Σωματική δραστηριότητα
Η άσκηση είναι ένας ισχυρός ενισχυτής του μεταβολισμού. Η τακτική σωματική δραστηριότητα, ιδίως η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT), βοηθά στην οικοδόμηση μυών και αυξάνει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό μας. Ακόμη και μέτριες δραστηριότητες όπως το γρήγορο περπάτημα ή η ποδηλασία μπορούν να κάνουν σημαντική διαφορά. Καλό είναι να έχουμε υπόψη μας ότι όσο περισσότερο κινούμαστε, τόσο περισσότερες θερμίδες καίμε, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την προπόνησή μας.
Διατροφή
Το τι τρώμε επηρεάζει άμεσα τον μεταβολισμό μας. Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση του μεταβολισμού μας σε ομαλή λειτουργία. Οι πρωτεΐνες βοηθούν στην οικοδόμηση και διατήρηση της μυϊκής μάζας, η οποία, όπως γνωρίζουμε, αποτελεί βασικό παράγοντα του μεταβολισμού. Οι φυτικές ίνες μας κάνουν να αισθανόμαστε κορεσμό, δηλαδή χορτάτοι, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αποτρέποντας την υπερκατανάλωση τροφής και βοηθώντας στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, τα οποία μπορούν επίσης να επηρεάσουν έμμεσα τον μεταβολισμό.

Ορμόνες
Οι ορμόνες δρουν ως αγγελιοφόροι στο σώμα μας και ορισμένες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού. Ο θυρεοειδής αδένας, για παράδειγμα, παράγει ορμόνες που επηρεάζουν το πόσο αποτελεσματικά το σώμα μας χρησιμοποιεί τις θερμίδες. Καταστάσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός, που οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, μπορεί να επιβραδύνουν σημαντικά τον μεταβολισμό. Εάν υποψιάζεστε ορμονική ανισορροπία τότε καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε έναν ειδικό προκειμένου να διερευνηθούν υποκείμενα ζητήματα που μπορεί να επηρεάζουν τον μεταβολισμό.
Άγχος
Το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον μεταβολισμό. Όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση άγχους, το σώμα μας απελευθερώνει κορτιζόλη, μια ορμόνη που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη όρεξη και αύξηση βάρους. Η εξάσκηση τεχνικών διαχείρισης του στρες, όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα ή οι βαθιές αναπνοές, μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση των επιπέδων κορτιζόλης και ενδεχομένως να βελτιώσει τη μεταβολική μας υγεία.
Ρουτίνα ύπνου
Ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος είναι απαραίτητος για τη συνολική υγεία, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού. Όταν στερούμαστε ύπνο, το σώμα μας παράγει περισσότερη κορτιζόλη, όπως ακριβώς και κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων. Αυτό μπορεί να διαταράξει τον μεταβολισμό μας και να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους. Ο στόχος για 7-8 ώρες ποιοτικού ύπνου κάθε βράδυ μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη μεταβολική υγεία.
Ακολουθήστε με στο Instagram και το Facebook για να μαθαίνετε διατροφικά νέα & tips!