Η περίοδος των εξετάσεων είναι αναμφίβολα μια από τις πιο απαιτητικές και αγχωτικές για τους μαθητές αλλά και τους φοιτητές. Η πίεση για καλή απόδοση, ο περιορισμένος χρόνος και η ανάγκη για συγκέντρωση και πολύωρη μελέτη μπορούν να οδηγήσουν σε παραμέληση βασικών πτυχών της καθημερινότητας, με τη διατροφή να βρίσκεται συχνά στο περιθώριο. Ωστόσο, αυτό είναι ένα σοβαρό λάθος, καθώς η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πνευματική διαύγεια, την ενέργεια και τη διαχείριση του άγχους.
Έχουμε ήδη μιλήσει για το πώς μπορεί η διατροφή να μας βοηθήσει την περίοδο των εξετάσεων και σήμερα θα εστιάσουμε σε όσα πρέπει να αποφεύγεις διατροφικά κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου, ώστε να μεγιστοποιήσεις τις δυνατότητές σου και να αντιμετωπίσεις τις εξετάσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να έχεις τα καλύτερα αποτελέσματα χωρίς να σε καταβάλει η κούραση και το άγχος.
1. Τέρμα στα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα γρήγορα γεύματα
Μπορεί όταν είσαι μπροστά από στίβα βιβλία και σημειώσεις να σου φαίνεται δελεαστικό να καταφύγεις σε έτοιμα γεύματα, σνακ γεμάτα ζάχαρη και λιπαρά ή κάτι γρήγορο απέξω, όμως, αυτά τα τρόφιμα είναι συνήθως φτωχά σε θρεπτικά συστατικά και πλούσια σε κενές θερμίδες και μόνο βοήθεια δεν σου προσφέρουν. Αυτό που «προσφέρουν» είναι μια στιγμιαία αίσθηση πληρότητας και ενέργειας, την οποία όμως ακολουθεί μια απότομη πτώση, αφήνοντάς σε σε λήθαργο και με μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης. Επιπλέον, η υψηλή περιεκτικότητά των τροφίμων αυτών σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του εγκεφάλου και να μην μπορείς να ανταπεξέλθεις στον φόρτο εργασίας.
Τι να κάνεις: Προτίμησε φρέσκα, μαγειρεμένα στο σπίτι γεύματα. Εάν ο χρόνος είναι περιορισμένος, υπάρχουν πολλές γρήγορες και υγιεινές επιλογές, όπως μια σαλάτα με ψητό κοτόπουλο ή τόνο, ένα τοστ ολικής άλεσης με αβοκάντο και αυγό ή γιαούρτι με φρούτα και ξηρούς καρπούς.
2. Υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης
Τα γλυκά, τα αναψυκτικά με ζάχαρη και τα επεξεργασμένα σνακ μπορεί να προσφέρουν μια στιγμιαία «έκρηξη» ενέργειας, αλλά η πτώση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα που ακολουθεί είναι καταστροφική για τη συγκέντρωση και τη σταθερή ενέργεια που χρειάζεσαι για το διάβασμα και τις εξετάσεις. Επιπλέον, η υπερβολική ζάχαρη μπορεί να οδηγήσει σε νευρικότητα και ευερεθιστότητα, αυξάνοντας το άγχος.
Τι να κάνεις: Εάν λαχταράς κάτι γλυκό, προτίμησε φρούτα, τα οποία περιέχουν φυσικά σάκχαρα, φυτικές ίνες και βιταμίνες. Μπορείς επίσης να επιλέξεις μικρές ποσότητες μαύρης σοκολάτας με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο η οποία συμβάλλει και στην καλή λειτουργία της μνήμης. Φρόντισε μόνο να μην το παρακάνεις στις ποσότητες που καταναλώνεις.
3. Υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης
Ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να βοηθήσει στην εγρήγορση, αλλά η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε νευρικότητα, αϋπνία, ταχυκαρδία και στομαχικές διαταραχές. Όλα αυτά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητά σου να συγκεντρωθείς και να αποδώσεις καλά. Επιπλέον, η καφεΐνη είναι διουρητική, οπότε μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, η οποία επίσης επηρεάζει την πνευματική λειτουργία.
Τι να κάνεις: Περιόρισε την κατανάλωση καφέ και ενεργειακών ποτών. Εάν χρειάζεσαι ένα «boost» ενέργειας, δοκίμασε ένα μικρό σνακ με σύνθετους υδατάνθρακες (όπως ένα κράκερ ολικής άλεσης με τυρί) ή ένα φρούτο. Η επαρκής ενυδάτωση με νερό είναι επίσης πολύ σημαντική.
4. Παράλειψη γευμάτων
Την περίοδο αυτή, όπου προσπαθείς να χωρέσεις την επανάληψη μιας ολόκληρης χρονιάς σε μερικές μέρες, μπορεί να νιώθεις ότι δεν έχεις χρόνο για να φας, αλλά η παράλειψη γευμάτων, ειδικά του πρωινού, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, μειωμένη ενέργεια και δυσκολία συγκέντρωσης. Ο εγκέφαλός σου χρειάζεται σταθερή παροχή γλυκόζης για να λειτουργήσει αποτελεσματικά.
Τι να κάνεις: Προσπάθησε να τρως τακτικά γεύματα, ακόμα κι αν είναι μικρά και ελαφριά. Μην παραλείπεις το πρωινό, καθώς είναι το «καύσιμο» για την έναρξη της ημέρας και της μελέτης σου. Υπάρχουν υγιεινές επιλογές πρωινού που είναι γρήγορες και έτσι δεν θα χρειαστεί να περάσεις χρόνο στην κουζίνα για το προετοιμάσεις.
5. Αφυδάτωση
Πολλοί μαθητές ξεχνούν να πίνουν αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της μελέτης τους, πράγμα το οποίο μπορεί να τους δυσκολέψει αρκετά καθώς η ήπια αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει κόπωση, πονοκέφαλο και δυσκολία συγκέντρωσης.
Τι να κάνεις: Φρόντισε να έχεις πάντα ένα μπουκάλι νερό δίπλα σου και να πίνεις τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Στόχευσε σε 8-10 ποτήρια νερό την ημέρα.
6. Υπερβολική κατανάλωση λιπαρών γευμάτων
Τα βαριά, λιπαρά γεύματα απαιτούν περισσότερη ενέργεια για την πέψη, αφήνοντάς σε νυσταγμένο και σε κατάσταση «ληθάργου». Αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητά σου να μελετήσεις αποτελεσματικά μετά το φαγητό.
Τι να κάνεις: Προτίμησε ελαφριά και εύπεπτα γεύματα που περιέχουν άπαχη πρωτεΐνη, σύνθετους υδατάνθρακες και υγιεινά λίπη (όπως αυτά που βρίσκονται στο αβοκάντο και τους ξηρούς καρπούς).
7. Μην κάνεις πειράματα με τη διατροφή σου
Η περίοδος των εξετάσεων δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να δοκιμάσεις νέα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές. Άφησε τους πειραματισμούς για μετά τις εξετάσεις καθώς ένα απρόοπτο πρόβλημα υγείας μπορεί να διαταράξει το πρόγραμμά σου και να αυξήσει το άγχος σου.
Τι να κάνεις: Επίλεξε τρόφιμα που γνωρίζεις ότι σου ταιριάζουν και δεν σου προκαλούν προβλήματα και απόφυγε τρόφιμα που «υπόσχονται» θαύματα για τη μνήμη και τη συγκέντρωση.
Η διατροφή κατά την περίοδο των εξετάσεων δεν είναι απλώς μια λεπτομέρεια, αλλά ένας κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία σου. Αποφεύγοντας τις παγίδες των επεξεργασμένων τροφίμων, της υπερβολικής ζάχαρης και καφεΐνης, της παράλειψης γευμάτων και της αφυδάτωσης, και επιλέγοντας θρεπτικά και ισορροπημένα γεύματα, θα δώσεις στον εαυτό σου το καλύτερο δυνατό πλεονέκτημα για να αντιμετωπίσεις τις εξετάσεις με ενέργεια, συγκέντρωση και αυτοπεποίθηση. Θυμήσου, ένα υγιές σώμα είναι το θεμέλιο ενός δυνατού μυαλού.
Καλή επιτυχία!